Χαμηλότερα τα πρόστιμα στα Αυθαίρετα. Και στις μισθώσεις και παραχωρήσεις ακινήτων, εκτός από τις αγοραπωλησίες, θα πρέπει να δίνεται βεβαίωση μηχανικού, ότι το ακίνητο δεν έχει αυθαιρεσίες.

Αυτό προβλέπει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος για την αυθαίρετη δόμηση, που κατατέθηκε αργά χθες το απόγευμα στη Βουλή. Η νέα ρύθμιση προβλέπει χαμηλότερα πρόστιμα σε σειρά κατηγοριών ακινήτων, ενώ διατηρεί την χρονική «κόκκινη γραμμή» της 28ης Ιουλίου 2011, πέραν της οποίας δεν επιτρέπεται η νομιμοποίηση.

Το σχέδιο νόμου κατηγοριοποιεί τα προς νομιμοποίηση αυθαίρετα σε έξι ομάδες:

1. Προ της 9.6.1975. Νομιμοποιούνται με την καταβολή παραβόλου 250 ευρώ.

2. Από 10.6.1975 έως 1.1.1983. Νομιμοποιείται με παράβολο και το 15% του προστίμου.

3. Από 2.1.1983 έως 1.1.1993. Νομιμοποιείται με παράβολο και 60% του προστίμου.

4. Μικρές παραβάσεις, όπως η τοποθέτηση δομικών στοιχείων σε ακάλυπτο χώρο, προσθήκη εξωτερικής μόνωσης, κατασκευή πέργκολας κ.α., νομιμοποιούνται με την καταβολή 250 ευρώ.

5. Μεσαίου μεγέθους παραβάσεις: όταν το αυθαίρετο δεν υπερβαίνει πάνω από 20% την κάλυψη, δόμηση και το ύψος που προβλέπεται για την περιοχή. Και δεν ξεπερνά σε εμβαδόν τα 250 τμ για κατοικία και 1.000 τμ για τις υπόλοιπες χρήσεις. Η επιβολή κυρώσεων αναστέλλεται για 30 χρόνια, εκτός αν καταβληθεί το παράβολο και το πρόστιμο.

6. Μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις.

Οι μεγαλύτερες από την προηγούμενη κατηγορία πολεοδομικές παραβάσεις. Αν πληρωθεί πρόστιμο και παράβολο αναστέλλεται για 30 χρόνια η επιβολή κυρώσεων. Για οριστική νομιμοποίηση πρέπει να αγοραστεί αντίστοιχος τίτλος μεταφοράς συντελεστή δόμησης από την «τράπεζα δικαιωμάτων δόμησης και κοινόχρηστων χώρων».

Το παράβολο ορίζεται σε 250 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή/χρήση έως 100 τμ, 500 ευρώ για 100-500 τμ, 1.000 ευρώ για 500-2.000τμ, 4.000 ευρώ για 2.000-5.000τμ, 10.000 ευρώ για αυθαίρετα άνω των 5.000 τμ.

Το πρόστιμο θα είναι εξ’ορισμού μικρότερο γιατί θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες της 20.1.2016 (επί 15% επί τους λοιπούς συντελεστές που ορίζει η ρύθμιση). Σε περίπτωση συγκυριότητας, ο ιδιοκτήτης πληρώνει το ποσοστό που του αντιστοιχεί.

Όσο για τον τρόπο καταβολής του προστίμου, είναι δυνατόν να καταβληθεί σε 80 δόσεις. Αν καταβληθεί εφάπαξ εντός ενός μήνα, τότε έχει έκπτωση 20%. Αν καταβληθεί άμεσα το 30%, τότε έχει έκπτωση 10%. Η ίδια έκπτωση ισχύει και για όσους υποβάλλουν μελέτη στατικής επάρκειας ταυτόχρονα με την αίτηση υπαγωγής. Επίσης υπάρχουν αυξομειώσεις ανάλογα με το χρόνο υπαγωγής του αυθαιρέτου:

– αν υπαχθεί έως 8.12.2017, έκπτωση 20%
– αν υπαχθεί έως 8.6.2018, έκπτωση 10%
– αν υπαχθεί έως 8.12.2018 αύξηση 10%
– αν υπαχθεί μετά τις 9.12.2018, αύξηση 20%.

Επίσης το υπουργείο «προμοδοτεί» τις εργασίες στατικής ενίσχυσης των αυθαιρέτων, προσφέροντας έκπτωση στο πρόστιμο 30-60% ανάλογα με την κατηγορία σεισμικής επικινδυνότητας της περιοχής. Αλλά και τις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης με έκπτωση 30-50% ανάλογα με τα τετραγωνικά.

Μειώσεις υπάρχουν και σε πολλές ομάδες πληθυσμού, όπως ΑΜΕΑ (καταβάλλουν το 15%-20% του προστίμου), παλλινοστούντες και πολύτεκνοι (20% του προστίμου), τρίτεκνοι (30% του προστίμου) , μακροχρόνια άνεργοι (30% του προστίμου), δικαιούχοι εισοδήματος κοινωνικής αλληλεγγύης (20% προστίμου). Επίσης έκπτωση 30% δικαιούνται όσοι έχουν αυθαίρετο σε οικισμό που έχει χαρακτηριστεί «στάσιμος».

Όσοι έχουν υποβάλλει δηλώσεις σε προηγούμενες ρυθμίσεις και δεν έχουν ολοκληρώσει την αποπληρωμή, τότε θα μπορούν να μεταφερθούν στη νέα ρύθμιση, συμψηφίζοντας το ποσό που έχουν καταβάλλει στο νέο οφειλόμενο (αν είναι μεγαλύτερο, δεν επιστρέφονται χρήματα). Επίσης όσοι είχαν ξεκινήσει τη διαδικασία υπαγωγής αλλά σταμάτησαν την καταβολή των προστίμων θα μεταφερθούν αυτόματα στη νέα ρύθμιση.

Όπως και οι δύο προηγούμενες, η ρύθμιση περιλαμβάνει πλήθος παρεκκλίσεων από τον κανόνα και μια ατελείωτη περιπτωσιολογία (λ.χ. νομιμοποιούνται χωρίς να πληρώσουν τίποτα ακίνητα του δημοσίου, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, θρησκευτικά νομικά πρόσωπα, ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου της Εκκλησίας, χωριστή διαδικασία ορίζεται για αυθαιρεσίες σε διατηρητέα κτίρια ή παραδοσιακούς οικισμούς). Ανάμεσα στις ετερόκλητες ρυθμίσεις ξεχωρίζει:

– η δυνατότητα να μειωθεί κατά 20% η οφειλόμενη εισφορά ενός ιδιοκτήτη ακινήτου σε χρήμα (για ακίνητα που μπαίνουν στο σχέδιο πόλης)… χωρίς κριτήρια, με την απόφαση μιας επιτροπής και μάλιστα αναδρομικά.

– η δυνατότητα χωροθέτηση Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών στον Ελαιώνα

– η «φωτογραφική» δυνατότητα ίδρυσης εστιατορίων μέσα σε οινοποιεία που βρίσκονται σε ζώνες οικιστικού ελέγχου.

– επιτρέπεται «φωτογραφικά» η δόμηση σε οικόπεδα που συνορεύουν με ρέματα που έχουν διευθετηθεί με τεχνικά έργα κλειστής διατομής.

– ο έλεγχος των μελετών γεωλογικής καταλληλότητας περνά από το ΥΠΕΝ στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (πλην των ΕΣΧΑΔΑ και ΕΣΧΑΣΕ).

– τουριστικές εγκαταστάσεις σε οικισμούς έως 2.000 κατοίκων επιτρέπεται να υλοποιηθούν υπό κάποιες γενικές προϋποθέσεις με τους παλαιούς (προ του 2011 που άλλαξε η νομοθεσία) όρους και περιορισμούς δόμησης.